Kunstmatige inseminatie of natuurlijke inseminatie is de meest voorkomende voortplanting bij koeien. Op een groot bedrijf met veel koeien worden de koeien geïnsemineerd,  wordt de koe naar een paar keer insemineren niet drachtig dan zetten ze hem vaak bij de dekstier. Als de stier de koe gedekt heeft en het is gelukt kan je dat vaak zien aan de koe als die bij de stier staat want dan houdt die zijn staart omhoog. Dat is een signaal voor de boer en dan kan de koe er weer weg 6 weken later kan je gaan drachtig voelen. Mocht de koe nog steeds niet drachtig worden dan wordt de koe vaak verkocht of afgemaakt voor vlees. Om dat de koe dan niet genoeg opbrengt en als het ware alleen maar geld kost.

 Een stier heeft zijn horens nog bij een koe worden die eraf gehaald. Een stier heeft een penis en een balzak een koe heeft een vulva. Een stier is over het algemeen groter en gespierder en zwaarder.

Bronstcyclus 

Een koe wordt om de 21 dagen tochtig. Bij een activiteit tussen de 9 en de 12 uur is het het beste om de koe te insemineren. 6 weken na inseminatie kan je drachtig voelen.

Enkele signalen waaraan je kunt zien of de koe tochtig is zijn:

• orenspel
• loeien
• springen op een andere koe
• sta-reflex (andere springt erop, de tochtige koe blijft staan)
• daling melkproductie
• melk niet laten schieten
• helder slijm uit schede

 

Dracht,  veranderingen tijdens dracht en het geboorteproces 

Een koe heeft een draagtijd van 9 maanden. Als je de koe geïnsemineerd hebt kun je 6 weken na inseminatie een dracht controle uitvoeren om te kijken of de koe drachtig is. Is de koe drachtig dan noteer je dat.

De koe gaat 8 weken voor bevallen naar het stro hok daar wordt zijn voer aangepast en kan die zich klaar maken voor de bevalling. Hier heeft die alle rust en ligt die zacht. De 9 maanden van dracht houdt je de koe erg goed in de gaten. Eet de koe goed, drinkt de koe voldoende.

 

Enkele problemen die kunnen voorkomen tijdens de dracht zijn:

• Het afwerpen van het kalf tijdens de dracht
• Salmonella bacterie
• Neospora ( is een parasiet en zorgt voor verwerping)
• Antibiotica
• Als het kalf te vroeg geboren wordt.

 

Veranderingen tijdens de dracht

De koe wordt niet meer tochtig als die drachtig is tenzij de dekking mislukt is.

Wel zijn er veranderingen tijdens de dracht aan het eind. 8 weken voor afkalveren wordt de koe droog gezet en wordt zijn voer aangepast. De koe veranderd in de loop der maanden, zijn bui wordt steeds groter en zijn uier gaat ook steeds strakker staan. Er staat dan meer spanning op.

 

 Het geboorteproces en zorg

Na een draagtijd van 9 maanden wordt het kalfje geboren. Dat zullen wij toelichten met foto’s en wat je dan precies ziet. Sommige koeien bevallen zelf maar het komt ook voor dat je de koe moet helpen.

Een koe krijgt meestal 1 dier per worp. Het kan voorkomen dat de doe 2 dieren per worp krijgt.

Het kalfje is geboren en dan komt er bepaalde zorg bij kijken voor het moederdier maar ook voor het jong.

Je zorgt dat er voor dat het moederdier na de bevalling een energie drank krijgt, dat maak je aan in een emmer met lauw water. Ook zet je nor een emmer lauw water neer zodat het dier gelijk goed kan drinken want de bevalling heeft een grote impact. Je zorgt ervoor dat het dier genoeg ruwvoer heeft zodat die dat gelijk kan gaan eten. Het kalfje haal je vrijwel gelijk weg bij de moeder. Je zorgt dat er een iglo klaar staat met schoon stro erin. De navel van het kalfje ontsmet je met jodium en daarna leg je hem in de iglo. Binnen 12 uur moet de biest van het moederdier gehaald worden en het kalfje krijgt minimaal 2 liter, 3 liter mag ook de eerste keer. Biest is de eerste melk na bevalling van het moederdier en zitten de meeste afweerstoffen  in voor het kalf.

 

 

 

Drachtigheids controle 

Stappenplan: 

• Allereerst wordt de koe gesepereerd  en apart gehouden na het melken
• Als je klaar bent met melken kijk je even op de schets of in de agenda op hoeveel weken de koe zou moeten zitten
• De koe zet je vast in het seperatiehok
• Je pakt een handschoen en wat glijmiddel en loopt naar de koe
• Stopt je hand in de endeldarm van de koe en gaat voelen of je de vrucht voelt
• Voel je de vrucht dan is die drachtig en wordt er een plusje achter de koe gezet, is de koe niet drachtig een min en twijfel je dan kijkt de dierenarts erna.
• Dan gooi je de handschoen weg en laat je de koe vrij
• Je noteert in de agenda dat de koe drachtig is en op de schets

Opfok

De kalfjes zitten 10 weken aan de melk. Dan worden ze overgezet in grotere stallen waar ze van de melk af zijn en krijgen ze brok met hooi en eventueel wat muesli. De stieren en kuusjes worden apart gescheiden van elkaar.

Als de jongen rond de 15 maanden oud zijn kunnen ze voor het eerst gedekt worden. En zo gaat het hele proces in zijn werking. 9 maanden later is het kalfje er en 100 dagen na afkalveren kan die opnieuw gedekt worden.

Socialisatie van de jongen

Als het kalf geboren is wordt het gescheiden van de moeder. Dan staat het een aantal weken individueel in een iglo. Na een week of 8 komen de jongen op leeftijd bij elkaar  vaak in groepjes  van 5 tot 10 komen ze dan in stro hok. Als ze van de melk af zijn worden ze vaak weer naar een andere stal gezet en staan ze op roosters en hebben ze ligboxen waar ze in kunnen liggen. Later staan ze met allerlei vaarzen bij elkaar en zo gaat het hele proces door. Uiteindelijk staan ze bij de melkkoeien en als ze weer naar de droogstand staan komen ze weer in een andere stal. 

Zo is de socialisatie goed en leven de dieren in een groepshuisvesting.

Afzet van jongen

Wat gebeurd er met de koeien en stieren op een boerderij?
De meeste boeren fokken hun kalveren op tot melkkoeien. De stieren worden vaak gebruikt voor kalvermesterij. De stieren worden als het ware vetgemest en als ze zwaar genoeg zijn worden ze naar de slacht gebracht en brengen ze geld op. De vaarzen die een goede lijn hebben worden ook mee doorgefokt. Het hele proces loopt als het ware zo verder bij de koeien. Vaak dieren die niet goed zijn, kreupel zijn of niet drachtig willen worden, worden ook afgemaakt of verkocht.
Dus de afzet is de stieren en de vaarzen die je niet wilt hebben zet je af in de markt. De koeien die je houdt brengen geld op met de melk.

 

Kosten